Bij een 38-jarige communicatieadviseur bij een groot pensioenfonds wordt een depressieve stoornis vastgesteld. Een werkgebonden aandoening?

De werkneemster werd na enkele jaren goed gefunctioneerd te hebben als communicatieadviseur zwanger van haar eerste kind. Haar wens om drie à vier dagen in dezelfde functie te werken wordt afgewezen. Betrokkene accepteert dit niet en gaat de confrontatie aan met haar leidinggevende hetgeen ontaardt in een conflict.
Uiteindelijk wordt haar een nieuwe functie aangeboden. Deze nieuwe functie houdt in dat zij alleen in een kamer eenvoudige werkzaamheden moet verrichten zoals knipselkranten maken of het persarchief digitaliseren en ordenen. In verband met haar zwangerschap besluit ze solliciteren bij een ander bedrijf uit te stellen tot na haar verlof. Ze start na haar verlof met tegenzin met de functie. Haar oude collega’s besteden geen aandacht meer aan haar. Na dit werk één jaar gedaan te hebben, valt zij uit met een depressie. Volgens haar omdat haar leidinggevende haar probeert weg te pesten, maar volgens haar werkgever doordat betrokkene moeite heeft de zorg voor haar kind met het werken te combineren. De bedrijfsarts vraagt zich af of hier sprake is van een werkgebonden aandoening.   
Depressie kan veroorzaakt worden door vele factoren en vaak ligt de oorzaak in een samenspel van individuele gevoeligheid en belastende factoren buiten en binnen het werk. De richtlijn werkgebonden depressie noemt als één van de factoren in het werk die sterk kunnen bijdragen aan het ontstaan van een depressie ‘gebrekkige sociale steun/gepest worden op het werk’.¹
Recent is er nog meer bewijs gepubliceerd voor de zware impact die gepest worden op het werk op weknemers kan hebben. Uit een studie van Hauge en collega’s² bleek dat pesten een sterke voorspeller was voor het ontstaan van depressie, zelfs bovenop het effect van andere werk stressoren. De vraag is echter of hier sprake is van pestgedrag. Een veelgebruikte definitie is dat de werknemer langdurig en systematisch blootgesteld moet zijn aan een slechte behandeling in psychologische zin in een situatie waar de werknemer zich niet goed kan verweren. De bedrijfsarts is uiteindelijk niet overtuigd dat hier sprake is van pesten hoewel er wel een tekort aan sociale steun is. Uiteindelijk besluit de bedrijfsarts dat deze situatie het best past bij wat in de registratierichtlijn beroepsgebonden depressie “het hebben van niet-passend werk” wordt genoemd. Betrokkene ervoer, voordat zij depressief werd, de zorg voor haar zoontje niet als zwaar. Daarom besluit de bedrijfsarts dat de depressie werkgebonden is. De reïntegratie van betrokkene vindt plaats bij een ander bedrijf.  

1. NCvB. Registratierichtlijn beroepsgebonden Depressie, E003, 2006. [link van maken]
2. Hauge, L. J., A. Skogstad, and S. Einarsen. "The relative impact of workplace bullying as a social stressor at work." Scand.J.Psychol. (2010).