Een groepsleidster in de gehandicaptenzorg wordt mishandeld door een cliënt en keert niet terug. Hoe te melden: letsel of angststoornis?

Bedrijfsartsen werkzaam voor zorginstellingen voor verstandelijk gehandicapten komen veelvuldig in aanraking met werknemers die slachtoffer zijn van mishandeling door cliënten. Het oplopen van letsel is een probleem in deze sector. Medewerkers stoppen met het werk of raken arbeidsongeschikt terwijl nieuw personeel lastig te krijgen en te behouden is. Hierdoor neemt de werkdruk verder toe, nog los van de toegenomen zorgzwaarte.

Staat het probleem wel voldoende op de agenda? Uit een aantal uitgevoerde expertises blijkt de organisatie waar het incident heeft plaatsgevonden huiverig om er over te rapporteren.  Bagatelliseren van het letsel lijkt veel voor te komen en is dan een belemmerende factor voor herstel.

Een voorbeeld: Een 40 jarige vrouw is reeds twintig jaar als groepsbegeleidster werkzaam in de gehandicapten zorg. De laatste jaren werkte ze in wisselende diensten ongeveer 28 uur per week op een groep bewoners die intensieve begeleiding nodig hebben. Deze bewoners zijn ontoerekeningsvatbaar en regelmatig overprikkeld, agressief en gewelddadig. Op een onbewaakt ogenblik viel één van de bewoners de vrouw van achter aan; een worsteling volgde waarbij de vrouw forse kneuzingen opliep, waaronder een lichte hersenschudding. Het fysieke herstel verliep redelijk voorspoedig, mentaal ging het echter niet goed. Het uiteindelijke gevolg was dat de fysieke klachten ook weer toenamen en de re-integratie stagneerde.

De bedrijfsarts heeft zes maanden na het incident besloten tot verwijzing voor een multidisciplinair belastbaarheidsonderzoek. Uit de Functionele Capaciteit Evaluatie bleek een goede fysieke belastbaarheid. Mevrouw bleek echter erg gespannen en angstig om weer terug te keren in het eigen werk. Ze heeft daarbij onvoldoende steun vanuit de werkomgeving ervaren. Omdat ze weinig vertrouwen had dat die steun zou verbeteren heeft ze er voor gekozen ander werk te zoeken en ook gevonden.

De bedrijfsarts had de aandoening in eerste instantie als een letsel gemeld (500 code), maar na overleg met het registratiebureau is de melding omgezet in P639, een ‘overige angststoornis’. Zo staat het in ieder geval in de statistieken.

Boodschap: erken het letsel, organiseer steun en signaleer het probleem als branche.