Een ZZP’er van 33 jaar werkt sinds zijn 17^e als tegelwerker. Hij is gespecialiseerd in ‘fijnzagen’. De neuroloog heeft de diagnose ulnaropathie gesteld in zijn dominante arm. Is hier sprake van een beroepsziekte?

Werkgerelateerde risicofactoren voor ulnaropathie (ulnaris neuropathie) zijn in de medische literatuur beschreven. Vier onderzoeken leveren bewijs dat zwaar handmatig werk -al dan niet met gereedschap- het risico verhoogt variërend met een factor 2 tot en met een factor 152.

Deze tegelzetter is gespecialiseerd in ’fijnzagen’: het maken van passende en nette uitsparingen op tegels. Afhankelijk van het aantal tegelzetters in een project en de taakverdeling, konden de uren slijpen per dag variëren van 2 uur tot en met de gehele dag. De mate van trillingen voor de slijptollen bedragen tussen de 4-6 m/s² op basis van de waarden gemeten door de Britse Health & Safety Executive (http://www.hse.gov.uk/vibration/hav/advicetoemployers/assessrisks.htm). Voor 4 m/s² betekent dit dat na 3 uur en 8 minuten de  gezondheidskundige grenswaarde voor een achturige werkdag van 2,5 m/s² A(8) is bereikt. Voor 6 m/s² betekent dit dat na 1 uur en 23 minuten deze gezondheidskundige grenswaarde voor een achturige werkdag van 2,5 m/s² A(8) is bereikt.

Persoonsgebonden risicofactoren zoals obesitas, roken, andere aandoeningen aan de bovenste ledematen  en een oudere leeftijd zijn niet van toepassing. Dit geldt ook voor factoren als trauma, intoxicatie, medicatiegebruik, of andere neurologische stoornissen of risicovolle hobby’s of sporten.

De definitie van een beroepsziekte is ‘een klinisch waarneembare ziekte of aandoening als gevolg van een belasting die in overwegende mate (>50%) in arbeid of arbeidsomstandigheden heeft plaatsgevonden’. Wij concluderen dat bij deze tegelwerker sprake is van een beroepsziekte vanwege voldoende blootstelling in werk aan risicofactoren die in de medische literatuur voor deze specifieke aandoening zijn beschreven en het ontbreken van individuele gevoeligheid of andere verklaringen.

Het belangrijkste advies dat de PMA hier geeft is om na te gaan of het handmatig hanteren van de slijptol gedurende de dag kan worden verminderd. Hierbij wordt ervan uitgegaan dat andere tegelwerkzaamheden zoals het plaatsen van tegels met twee handen,  minder belastend is. Een andere optie is het aanschaffen van een slijptol die lichter is en minder trillingen produceert.

Literatuur

1. Descatha A, Leclerc A, Chastang J-F,Roquelaure Y, The Study Group on Repetitive Work. Scand J Work Environ Health 2004;30(3):234–240.
2.  Bartels, RHMA, Verbeek, ALM. Risk factors for ulnar nerve compression at the elbow: a case control study. Acta Neurochirurgica. 2007;149(7):669-674.
3. Svendsen SW, Johnsen B, Fuglsang-Frederiksen, A, Frost, P. Ulnar neuropathy and ulnar neuropathy-like symptoms in relation to biomechanical exposures assessed by a job exposure matrix: a triple case-referent study. Occupational and Environmental Medicine 2012;69(11):773-780
4. Omejec, G, Podnar, S, What causes ulnar neuropathy at the elbow? Clinical Neurophysiology 2016;127(1):919-924