Overslaan en naar de inhoud gaan
Door redactie op 08-09-2014 - 10:00

Verschillende studies naar de mogelijke rol van werkfactoren bij het ontstaan van de neurodegeneratieve aandoening amyotrofische lateraalsclerose (ALS) vonden aanwijzingen dat er sprake is van een verhoogd risico bij beroepsmatige blootstelling aan bestrijdingsmiddelen.

Meer onderzoek is nodig is om een duidelijker uitspraak te kunnen doen over dit verband. Amyotrofische lateraalsclerose is een zeldzame, progressieve neurodegeneratieve aandoening waarbij sprake is van selectieve uitval van motorische neuronen in de hersenschors, de hersenstam en het ruggenmerg. Hierdoor vindt uitval plaats van het dwarsgestreepte spierweefsel, waarbij de gladde spieren, het hart en de sensibele zenuwen intact blijven.

In Nederland zijn 4-6 mensen per 100.000 inwoners aangedaan. De gemiddelde leeftijd waarop de ziekte zich voordoet is 59 jaar, mannen worden 1,5 keer vaker getroffen dan vrouwen. Patiƫnten overlijden gemiddeld drie jaar na het stellen van de diagnose. De oorzaak van deze ziekte is tot nu toe onbekend, al zijn er aanwijzingen dat erfelijke factoren een rol spelen.

Recent zijn er een aantal studies verschenen over de mogelijke rol van werkfactoren bij het ontstaan van ALS. Amerikaanse onderzoekers vonden een drie- tot zesmaal hoger risico op het krijgen van ALS wanneer er in het werk blootstelling was aan metalen of bestrijdingsmiddelen, maar niet bij blootstelling aan organische of aromatische oplosmiddelen (Malek, 2013). De onderzoekers hadden eerder een uitgebreide literatuurstudie met meta-analyse verricht waarin zij een  tweemaal hoger risico op ALS vonden bij mannen wanneer zij in hun beroep waren blootgesteld aan bestrijdingsmiddelen (Malek, 2012).

Andere onderzoekers gebruikten gegevens van de Agricultural Health Study waarin tussen 1993 en 1997, 84.739 mensen zijn opgenomen die met bestrijdingsmiddelen hadden gewerkt, dan wel partner waren van iemand die met bestrijdingsmiddelen werkte. Hier werd eveneens een verhoogd risico gevonden op het krijgen van ALS bij gebruik van bestrijdingsmiddelen; met aanwijzingen voor de groep  organochloorverbindingen in het bijzonder (Kamel, 2012).

Genoemde studies wijzen op een mogelijke rol van blootstelling aan bestrijdingsmiddelen bij het ontstaan van ALS, waarbij er volgens de onderzoekers overigens meer onderzoek nodig is om een duidelijker uitspraak te kunnen doen over een verband tussen blootstelling aan bestrijdingsmiddelen en het ontstaan van ALS.

Teus Brand

Referenties:

  • Malek AM, Barchowsky A, Bowser R, et al. Environmental and Occupational Risk Factors for Amyotrophic Lateral Sclerosis: A Case-Control Study. Neurodegener Dis. 2013 Nov 12. [Epub ahead of print]
  • Malek AM, Barchowsky A, Bowser R, et al. Pesticide exposure as a risk factor for amyotrophic lateral sclerosis: a meta-analysis of epidemiological studies: pesticide exposure as a risk factor for ALS. Environ Res. 2012 Aug;117:112-9. doi: 10.1016/j.envres.2012.06.007. Epub 2012 Jul 20.
  • Kamel F, Umbach DM, Bedlack RS, et al. Pesticide exposure and amyotrophic lateral sclerosis. Neurotoxicology. 2012 Jun;33(3):457-62. doi: 10.1016/j.neuro.2012.04.001. Epub 2012 Apr 12. Review.