Het vaststellen van een beroepsziekte is niet altijd even eenvoudig. Klachten waarmee werkenden naar de bedrijfsarts komen zijn vaak aspecifiek en mogelijk werkgerelateerd, maar daarmee nog geen beroepsziekten. Gecombineerd met informatie over blootstelling aan risicofactoren in het werk kunnen deze klachten wél dienen als vroegsignalen van beroepsziekten en daarmee aangrijpingspunt voor preventieve acties. Als werk het probleem is van ziekte, is een behandeling niet de oplossing.

De 37e Heijermanslezing heeft twee onderwerpen: Nieuwe biologische beroepsrisico’s, en Zwangerschap en werk.

‘In het kort. Tientallen longartsen vormen een landelijke werkgroep om beroepsziekten eerder op te sporen. Zij vrezen dat ziektegevallen lang niet altijd goed in beeld zijn. Een beter beeld op risico's moet er ook toe leiden dat uiteindelijk minder mensen ziek worden.’

Silicose is een potentieel ernstige en vermijdbare, beroepsgeassocieerde longziekte. Ondanks de bekende gezondheidsrisico’s worden er nog steeds patiënten gediagnosticeerd met silicose. Dit komt doordat beschermingsmaatregelen onvoldoende worden toegepast, terwijl nog steeds silicadeeltjes vrijkomen in een breed scala aan minder bekende industriële processen. De voornaamste maatregel is preventie van blootstelling.

De noodzaak om grip te krijgen op kniebelastend werk neemt snel toe. Steeds meer werkgerelateerd ziekteverzuim wordt veroorzaakt door artrose van de knie. In 2025 zal artrose van de knie (gonartrose)  in de top 3 staan van veroorzakers van de werkgerelateerde ziektelast in Nederland met een geschatte toename met 78% ten opzichte van 2013 (TNO, Arbobalans 2016).