Het vaststellen van een beroepsziekte is niet altijd even eenvoudig. Klachten waarmee werkenden naar de bedrijfsarts komen zijn vaak aspecifiek en mogelijk werkgerelateerd, maar daarmee nog geen beroepsziekten. Gecombineerd met informatie over blootstelling aan risicofactoren in het werk kunnen deze klachten wél dienen als vroegsignalen van beroepsziekten en daarmee aangrijpingspunt voor preventieve acties. Als werk het probleem is van ziekte, is een behandeling niet de oplossing.

Beroepsziekten: voorkómen is beter dan behandelen

Bekijk de opname van de oratie ->

Silicose is een potentieel ernstige en vermijdbare, beroepsgeassocieerde longziekte. Ondanks de bekende gezondheidsrisico’s worden er nog steeds patiënten gediagnosticeerd met silicose. Dit komt doordat beschermingsmaatregelen onvoldoende worden toegepast, terwijl nog steeds silicadeeltjes vrijkomen in een breed scala aan minder bekende industriële processen. De voornaamste maatregel is preventie van blootstelling.

Per 1 januari 2023 is de regeling Tegemoetkoming Stoffengerelateerde Beroepsziekten (TSB) ingevoerd. Werkenden die ziek zijn geworden door het werken met schadelijke stoffen kunnen dan een éénmalige tegemoetkoming aanvragen van € 22.839. Vooralsnog geldt de regeling TSB voor drie beroepsziekten; longkanker door asbest, allergisch beroepsastma en chronische encefalopathie door oplosmiddelen (CSE of schildersziekte).

Om zicht te krijgen op de blootstelling aan gevaarlijke stoffen in het werk wordt biologische monitoring in Nederland nog maar mondjesmaat toegepast. Maar waar dat gebeurt, roept het vaak onverwachte vragen en problemen op. Biologische monitoring kent voordelen maar de organisatie ervan is gecompliceerd.