Het vaststellen van een beroepsziekte is niet altijd even eenvoudig. Klachten waarmee werkenden naar de bedrijfsarts komen zijn vaak aspecifiek en mogelijk werkgerelateerd, maar daarmee nog geen beroepsziekten. Gecombineerd met informatie over blootstelling aan risicofactoren in het werk kunnen deze klachten wél dienen als vroegsignalen van beroepsziekten en daarmee aangrijpingspunt voor preventieve acties. Als werk het probleem is van ziekte, is een behandeling niet de oplossing.

Beroepsziekten: voorkómen is beter dan behandelen

Henk van der Molen, hoofd van het Nederlands Centrum voor Beroepsziekten, is benoemd tot hoogleraar etiologie en preventie van beroepsziekten. In zijn oratie op 8 maart schetste hij zijn ambities op het gebied van preventie. ‘Mijn ambitie is om risicofactoren in werk verder te ontrafelen en grote vooruitgang te boeken met haalbare en effectieve preventieve maatregelen voor werkenden en werkorganisaties.’

Per 1 januari 2023 is de regeling Tegemoetkoming Stoffengerelateerde Beroepsziekten (TSB) ingevoerd. Werkenden die ziek zijn geworden door het werken met schadelijke stoffen kunnen dan een éénmalige tegemoetkoming aanvragen van € 22.839. Vooralsnog geldt de regeling TSB voor drie beroepsziekten; longkanker door asbest, allergisch beroepsastma en chronische encefalopathie door oplosmiddelen (CSE of schildersziekte).

Het komt nog steeds voor dat er bij een verbouwing van een pand onverwacht asbest wordt aangetroffen. Dit leidt vaak tot onrust bij de medewerkers en het bedrijf. De bedrijfsarts kan een belangrijke rol spelen. Goede voorlichting en een asbestbeheersplan kan veel onrust wegnemen en voorkomen, zo leert de volgende casus.
 

Per 1 juli is de nieuwe Arbowet van kracht. Dit betekent dat in het basiscontract werkafspraken zijn gemaakt dat een bedrijfsarts tijd kan besteden aan het opsporen, onderkennen, diagnosticeren en melden van beroepsziekten.