Stap 6. Preventieve maatregelen en interventies inzetten en evalueren

Het signaleren en melden van beroepsziekten is geen doel op zich. Signaleren is de 1e opstap voor preventie van beroepsziekten: niet alleen voor de individuele werknemer, maar juist ook voor de groep werknemers. De behandeling (‘tertiaire preventie’) van beroepsziekten wordt in deze zesde stap niet besproken. Interventies en maatregelen waar deze zesde stap voor bedoeld is, zijn gericht op het wegnemen of reduceren van de oorzaken van de beroepsziekte, vroege opsporing en/of een verbetering van de belastbaarheid van de werknemer.

De arbeidshygiënische strategie       
Voor het nemen van beheersmaatregelen wordt in de Arbowet de arbeidshygiënische strategie beschreven. De bedrijfsarts kan werkgever en werknemer ondersteunen bij het toepassen van deze strategie en het aanpassen van de werkbelasting. Voorbeelden van maatregelen per type klacht en aard van de oorzakelijke belasting.

Lees meer en bekijk hulpbronnen:

De arbeidshygiënische strategie bestaat uit de volgende punten:

  1. De voorkeur wordt gegeven aan het wegnemen of reduceren van de bron van het probleem (bijvoorbeeld het vervangen van een gevaarlijke stof door een minder gevaarlijke stof of het toepassen van gesloten systemen).
  2. Als dit niet mogelijk is of onvoldoende reductie van het risico oplevert, komen collectieve algemene afschermende technische maatregelen in beeld (bijv. afzuiging, het aanbrengen van geluidswerend materiaal rondom machines en het gebruik van karren om zware lasten te verplaatsen).
  3. Vervolgens volgen individuele, veelal organisatorische en/of procedurele maatregelen (bijv. het plaatsen van medewerkers in een afgesloten ruimte van waaruit het proces te volgen is, adviezen om de blootstelling door tillen te verminderen, taakroulatie om de tijd die in een lawaaierige ruimte gewerkt moet worden te beperken)
  4. Als dat niet lukt, worden persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) gebruikt om schade te voorkomen, zoals gehoorbescherming, beschermende handschoenen, veiligheidsschoenen of adembescherming. De werkgever moet toezien op het gebruik van PBM, werknemers zijn verplicht om de PBM te gebruiken en instructies over het gebruik van PBM te volgen.

Voor de preventie van biologische agentia is er het Bio-ArbeidsHygiënisch principe. Dit principe is opgezet naar analogie met het arbeidshygiënische bah-principe.       
 

  1. Richtlijnen en informatie:       
    NCvB: https://www.beroepsziekten.nl/registratierichtlijnen       
    (Multidisciplinaire) Richtlijnen NVAB: http://nvab-online.nl       
    Bijvoorbeeld Leidraad PMO en bijbehorende documenten met hulpbronnen       
    NHG: https://www.nhg.org/nhg-standaarden       
    Arbokennisnet: http://arbokennisnet.nl       
    Informatie m.b.t. psychische aandoeningen en arbeid:       
    Informatie m.b.t. gehoor en arbeid: http://www.gehoorenarbeid.nl       
    Informatie m.b.t. huid en arbeid: http://www.huidenarbeid.nl       
    Informatie m.b.t. infectieziekten en arbeid: http://www.kiza.nl
  2. Arbocatalogi: http://www.arbocatalogi.net
  3. Wetenschappelijke literatuur:

Occupational Safety and Health Reviews (Review groep van de Cochrane Collaboration) https://work.cochrane.org       
Medline (via PubMed) systematische literatuurstudies, originele studies (RCT’s of gecontroleerde studies): http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed)

Invoeren en evalueren van preventieve maatregelen en interventies       
Het invoeren van preventieve maatregelen is een complex proces, waarbij een aantal punten de aandacht verdienen.

Lees meer:
  1. Selecteer bij voorkeur bewezen effectieve maatregelen
Diverse informatiebronnen kunnen hierbij van pas komen, zoals wetenschappelijke literatuur, brancheorganisaties, experts en/of collega’s.
  1. Analyseer sociale en organisatorische context
Ga na welke actorgroepen betrokken zij bij de maatregelen. Actoren kunnen zijn: gebruikers (bijv. werknemers), invoerders (bijv. leidinggevende), beslissers (bijv. werkgever) en helpers (buiten het bedrijf, bijv. werkgeversorganisaties, UWV, onderzoeksinstituten of de Arbeidsinspectie).      
Ga per actorgroep na welke belemmeringen opgeheven dienen te worden.
  1. Selecteer implementatie-strategie(ën)

Implementatiestrategieën kunnen zijn:

  1. informatieve strategieën (zoals bijeenkomsten, brochures)
  2. educatieve strategieën (zoals trainingen)
  3. dwingende strategieën (zoals controles)
  4. overtuigende strategieën (zoals een proefproject)
  5. faciliterende strategieën (zoals belastingvoordeel of gratis verstrekking)
  1. Stimuleer de invoering van maatregelen
Stimuleer de invoering door het stellen van doelen:      
Stel specifieke, meetbare en haalbare doelen op en maak een realistische tijdsplanning om de preventieve maatregelen in te voeren.
  1. Evalueer de implementatie en het effect

Volg en het proces en de actoren en ga na:

  1. in welke mate implementatiestrategieën worden uitgevoerd;
  2. in welke mate de preventieve maatregelen worden toegepast;
  3. in welke mate de beoogde reductie van blootstelling wordt behaald;
  4. in welke mate de beoogde gezondheidseffecten worden behaald?

 

 

 

Stap 1  |  Stap 2  |  Stap 3  |  Stap 4  |  Stap 5  |  Stap 6