Wat zijn de consequenties van een beroepsziekte voor werknemer en werkgever?

Een beroepsziekte tast de gezondheid van de patiënt aan. Maar naast gezondheidsschade voor de werknemer kan het ook andere consequenties hebben, zoals imagoschade voor het bedrijf, productiviteitsverlies en de noodzaak tot aanpassing van de arbeidsomstandigheden. Bovendien kan een beroepsziekte financiële en juridische consequenties hebben. Een en ander is afhankelijk van de aard van de beroepsziekte. De consequenties op een rij:

Gezondheidseffecten
Een beroepsziekte kan tijdelijke of blijvende aantasting van de gezondheid met zich meebrengen met ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid. Dat kan variëren van tijdelijke, betrekkelijk milde, effecten (zoals bij een allergische beroepshuidaandoening) tot blijvende invaliderende effecten (bijvoorbeeld bij OPS of beroepshardhorendheid) of zelfs dodelijke gevolgen bij sommige vormen van beroepskanker (bijvoorbeeld mesothelioom door asbest). 

Gevolgen voor de arbeidsomstandigheden:
Veelal is het nodig de arbeidsomstandigheden van een werknemer met een beroepsziekte aan te passen om verergering van de klachten of het opnieuw optreden van symptomen te voorkomen. Ook kan het soms nodig zijn de omstandigheden in het bedrijf of de bedrijfstak aan te passen in verband met risico's voor andere werkenden. Eén geval van beroepsziekte kan een signaal zijn van een falend arbeidsomstandighedenbeleid. 

Imagoschade:
Een geval van beroepsziekte kan in een bedrijf veel onrust veroorzaken en angst bij collega's. Kunnen andere werknemers deze beroepsziekte ook krijgen en hoe zit het met de risico's in dit bedrijf of deze bedrijfstak? Door media-aandacht kan het bedrijf of de bedrijfstak in een slecht daglicht komen te staan, met de daarbij behorende effecten op de arbeidsmarkt (moeite bij de werving van nieuwe werknemers) of marketing (verkoop van 'besmette' producten).  

Financiële consequenties:
Door een beroepsziekte kan een verlies van verdiencapaciteit ontstaan, hetgeen voor de betrokken medewerker inkomstenverlies kan betekenen en voor de werkgever verlies aan 'human capital' met zich meebrengt.

Juridische consequenties
Indien de werknemer met een beroepsziekte zich tekort gedaan voelt door de werkgever, kan een aansprakelijkheidsprocedure worden gestart. Het Bureau Beroepsziekten van de FNV en diverse letselschadebureaus ondersteunen werknemers met een beroepsziekte hierbij. Voor werknemers met mesothelioom door asbest is een collectieve regeling gecreëerd. Het Instituut Asbestslachtoffers (IAS) kan bemiddelen en kent een voorschotregeling om de juridische lijdensweg te bekorten.

Werknemer

Werkgever

gezondheidsschade

imagoschade

beperkte arbeidsproductiviteit

verlies van 'human capital'

aangepast werk

verbetering arbeidsomstandigheden

inkomstendaling

aanvulling salaris

claim?

financiële gevolgen claimprocedure